سیاست؛ نیکوداشت و ماندگاری

امروز طی همایشی شکوه‌مندی در کابل، از سه دهه مبارزه، کنش سیاسی و کارنامه استاد عطامحمد نور، والی مدبر  بلخ و رییس اجراییه جمعیت اسلامی، نیکوداشت شد و شخصیت‌هایی که در این نشست اشتراک کرده بودند هر کدام به ابعادی از زندگی سیاسی و کارنامه او اشاره کرده و از وی به نیکویی نام بردند.
همایش امروز از دو بابت برای من جالب است: نخست اینکه عصیانی است علیه سنت مقاوم در برابر توسعه، و دوم این‌که نمودار بازگشت سیاست به مسیر اصلی‌اش است.

عصیان
ضرب المثلی در میان مردم ما است که "ما زنده خوب و مرده بد نداریم." بر بنیاد این ضرب‌المثل، در این سرزمین رسم بر این است که شخصیت‌ها و رجال برجسته علمی و سیاسی ما را تا هنگامی که زنده اند به دیده یک رقیب و خصم می‌نگریم، اما هنگامی که جهان را بدرود گفتند و به عالم نیستی پیوستند، بساط سوگواری پهن کرده و حتا در مواردی به گردآوری استخوان‌های پوسیده آن‌ها از کشورهای دیگر اقدام می‌کنیم.

سید جمال‌الدین افغانی تا هنگامی که زنده بود او را به عنوان یک روح اخلال‌گر و آشوب‌گر می‌شناختیم، ولی زمانی که رحلت کرد استخوان‌های او را از ترکیه به کابل انتقال داده و سپس برایش لقب "مصلح و بیدارگر بزرگ جهان اسلام" را دادیم. هم‌چنین داستان شخصیت‌ها، اکابر و اعاظم دیگری این سرزمین.

علامه سید اسماعیل بلخی که یکی از متفکران بزرگ افغانستان می‌باشد و سال‌ها در برابر ستم و استبداد مبارزه کرده است، در نقد این رسم ضداجتماعی می‌سراید:
عجب از زنده قدری نیست در دیار ما
گروهی بعد مرگ ما به مشت استخوان گرید!

از بدی‌های این رسم و عنعنه این است که از ملت ما فرصت توسعه و پیشرفت را دریغ کرده و ما را در جدال و ستیز دایمی با نخبگان ما قرار می‌دهد. جدالی که باعث می‌شود از استعدادهای آن‌ها در شکوفایی مادر وطن نتوانیم استفاده کنیم.

اتفاقی که امروز در کابل افتاده است، اما در حقیقت عصیانی است علیه این سنت مزخرف و مانع توسعه. جوانان کابلی از کارنامه شخصیت برجسته‌ای بزرگداشت که هنوز در قید حیات است و همه روزه با روح و تن در خدمت وطن قرار دارد. این یک اتفاق میمون و خجسته است؛ رویدادی که نشان‌دهنده گسست مردم از ذهنیت فرسوده گذشته می‌باشد.

بازگشت سیاست
اما آن‌چه از همه مهم‌تر است پیام دیگری این همایش است: سیاست و نیکوداشت.
سیاست وقتی برای نخستین‌بار در دولت – شهرهای یونان کشف شد، ابزاری بود برای جستجوی عظمت، مجد، شکوه، افتخار و ماندگاری. آتنی‌ها سیاست می‌کردند و به امور حوزه عمومی می‌پرداختند تا نام نیکی از خود به یادگار بگذارند و ماندگار شوند. دغدغه سیاستمداران آتنی، شخصیت‌های مثل پریکلس، "نام" بود نه "نان".  

شهروندان آزاده آتنی خیلی ننگ‌آور می‌دانستند که از سیاست ابزاری برای امرار معیشت بسازند؛ پدیده‌ای که متاسفانه امروزه در افغانستان بیداد می‌کند. امروزه در کشور عزیز ما افغانستان تصوری که از سیاست و کرسی‌های دولتی وجود دارد این است که ابزاری هستند در خدمت زراندوزی و ثروت‌اندوزی. در این‌جا مقام‌های دولتی اکثراَ وقتی به قدرت رسیدند فقط به چور و چپاول و غارت‌گری بیت‌المال و رشوه‌ستانی و فساد می‌اندیشند. در همین چند روز گذشته گزارش‌های بسیاری از فساد ارگ و تیم وابسته به ریاست جمهوری منتشر شد که نشان می‌داد که صدها میلیون افغانی را به نام های مختلف از بیت المال بیرون کشیده و حیف و میل کرده‌اند.

نتیجه چنین سیاست‌ورزی در افغانستان این بوده است که ملت ما فقیرتر، کشور ما ضعیف‌تر شده و فقط عده معدودی به نان و نوا رسیده‌اند. سیاستمداران افغانستان اصلا سیاست را با تجارت اشتباه گرفته‌اند. تجارت کردن امر نکوهیده و مذمومی نیست، عطامحمد نور نیز در بخش تجارت فعال است، اما آن‌چه مهم است تفکیک این دو حوزه است. یا به تعبیر دیگری، یک سیاست‌مدار نباید سیاست را خادمه اقتصاد بسازد.

سیاست‌مداران و دولت‌مردان ما در حوزه سیاست در جستجوی عظمت و مجد و افتخار و نام‌آوری باشند، نه در طلب یک لقمه نان. فعالان سیاسی و دولتمردان ما باید از استاد عطامحمد نور بیاموزند که چگونه سیاست کنند تا نسلی به صورت خودجوش از کارنامه‌های شان نیکوداشت به عمل آورند. سیاست در اصل حوزه افتخارات است؛ جایی که انسان‌ها از طریق نام‌آوری ماندگار می‌شوند.

به قول خلیل‌الله خلیلی:
نام چو جاوید شد مردنش آسان کجا است؟
 
واکنش تروریستی در برابر مدنیت
بلافاصله پس از پایان محفل، حلقات کوردل مانند همیشه در برابر حرکت های مدنی در تجلیل از کارنامه های مدنی و تحسین برانگیز استاد، واکنش نشان داده و حمله ای تروریستی را ترتیب داده و تعدادی از جوانان را به خاک و خون کشاندند.

کسانی که دست به عملیات انتحاری، تروریستی و کشتار مردم می زنند، جانب مقابل مردمی را تشکیل می دهند که به دنبال مدنیت، اخلاق، سازندگی و ترقی هستند.
هم آنها که خود در بین مردم جای ندارند و چهره شوم و ننگین شان بر مردم ما آشکار است، فقدان محبوبیت مردمی شان را با کشتار مردم جبران می کنند تا بلکه بتوانند آتش کینه و حسادت و نفرت خود را خاموش بسازند.
اما مردم ما راه خود را به درستی انتخاب کرده و ارج و قرب هر فرد خادم و مردمی را خوب می دانند.
تروریست های کوردل، هر روز بر عمق جنایات شان می افزایند و مردم هر روز بیشتر از آنان متنفر می شوند و به یقین روزی فراخواهد رسید که مردم ما قاتلان فرزندان خود را در محکمه و پیشگاه عدل الهی حاضر ببینند.

عبدالواحد هوشمند—خبرگزاری جمهور