به دنبال حمله بر دفتر ولایتی کمیته بین المللی صلیب سرخ در شهر جلال آباد از سوی مخالفین دولتی که هویت آنها تاهنوز مشخص نشده؛ فعالیت این کمیته در این شهر متوقف شده و همچنین فعالیت ها در سایر نقاط کشور نیز به حالت تعلیق در آمد.
به تعلیق در آمدن فعالیت های این نهاد بشری، نگرانی های زیادی در میان مردم برانگیخت و به دنبال این نگرانی ها، کمیته صلیب سرخ بار دیگر فعالیت هایش را از سرگرفت، اما محدودیت هایی در ارایه خدمات شان به وجود آمده که در صحبتی با عبدالحسیب رحیمی سخنگوی این کمیته در افغانستان، این محدودیت ها و مشکلات به بررسی گرفته می شود.
ــ آقای رحیمی! در گام نخست، توضیح جامع و مختصری در مورد حمله بر دفتر صلیب سرخ و محدود شدن فعالیت هایتان داشته باشید؟
همانطوری که می دانید، کمیته بین المللی صلیب سرخ از 30 سال به این سو در افغانستان فعالیت دارد و در زمانی که شرایط بسیار دشواری وجود داشت که افغان ها نمی توانستند از یک نقطه ای به کابل به آسانی بیایند؛ کمیته در خطوط مقدم جنگ حضور داشت.
اما حادثه ای که در تاریخ 29 می سال 2013 میلادی به وقوع پیوست؛ یک اتفاق بی سابقه بود و در سلسله فعالیت های ما چنین حادثه ای به وقوع نپیوسته بود؛ این حمله یک تکانی برای کمیته صلیب سرخ بود که باید این حقیقت را درک نماید که مصونیت گذشته باقی نمانده است.
پذیرش ما در بین مردم و طرفین درگیر یک اصل اساسی برای کمیته به حساب می آید. اما حادثه جلال آباد یک دستپاچگی را برای ما به وجود آورد و با روی دست گرفتن اقدامات عاجل و پیشگیرانه، تعدادی از کارمندان خارجی را به همین خاطر {به کشورشان} فرستادیم؛ اما باید گفت که روزانه صدها نفر به فعالیت های این کمیته نیازمند می باشند.
روزانه صدها نفر به فعالیت های بازتوانی فیزیکی و اجتماعی به افراد دارای معلولیت در نقاط مختلف کشور نیاز دارند و به همین دلیل در شهر جلال آباد این فعالیت ها از سرگرفته شده و در دیگر نقاط نیز فعالیت ها آغاز شدند.
با وجود از سرگرفتن فعالیت ها از سوی کمیته صلیب سرخ، با تأسف که باید فعالیت ها با روند فزاینده نا امنی ها عیار گردد؛ تا از یک سو با جناح درون دفتری و از سوی دیگری با اوضاع عمومی کشور عیار باشد؛ از یک سو بی ثبات شدن هر روز کشور، افزایش گروه های مخالف و شدت تشنج ها مطرح است و از سوی دیگر موازنه خطراتی که کارمندان کمیته با آنها مواجه می باشند؛ باید بین هر دو موازنه ای شده و سنجش شود تا آسیب کمتری به کمیته وارد گردد.
کمیته تصمیم گرفت تا فعالیت هایی به مانند ارایه خدمات بازتوانی فیزیکی، عرضه خدمات بهداشتی، حمایت از بیمارستان ها( بیمارستان میرویس قندهار و شبرغان) 47 کلینیک جمعیت هلال احمر افغانی، عرضه خدمات بهداشتی، تأمین ارتباط بین خانواده ها با زندانیان شان و بازدید از زندان ها را ادامه دهند.
اما فعالیت هایی چون رساندن کمک های مواد غذایی و آبرسانی تا زمانی که مردم نیاز شدیدی در مکانی که بیجا شده اند، نداشته باشند، صورت نمی گیرد؛ اما اگر بیجا شدگان نیاز شدیدی به این کمک ها داشته باشند، به آنها رسانیده می شود.
همچنین باید گفت که از 17 دفتر ما در نقاط مختلف افغانستان، سه دفتر در ارزگان، بادغیس و کنر نیز مسدود شدند.
ــ پس این گونه حملات در طول سال هایی که شما فعالیت داشتید، سابقه ای نداشته است که به دنبال آن دفاتر مسدود و فعالیت ها متوقف شوند؟
به شیوه ای که حمله برای دو ساعت دوام داشته باشد، سابقه نداشته؛ اما مشکلات امنیتی همیشه وجود دارد که به عنوان نمونه، در سال 2003 با حمله ای که صورت گرفت یک تن از کارمندان صلیب سرخ کشته شد و در همان زمان فعالیتها در مقطع زمانی به بررسی گرفته شد؛ اما افغانستان کشوری است که بیشترین فعالیت های صلیب سرخ در اینجا صورت گرفته و عرضه خدمات می گردد.
آیا شما قبلا در قردادهایتان با طالبان و سایر مخالفین مسلح در افغانستان برای عرضه خدمات تان و آسیب نرسیدن به کارمندان صلیب سرخ تفاهم داشته اید؟ ( تا جاییکه دیده شد طالبان مسئولیت حمله جدید را به عهده نگرفته بودند)
کمیته صلیب سرخ امنیت خود را از پذیرش در بین اجتماع تأمین می کند و اصل پذیرش از صحبت ها به وجود می آید که اگر صحبت ها نباشد، از فعالیت ها و عرضه خدمات آگاهی پیدا نکرده و پذیرشی نخواهد بود.
کمیته یک نهاد بی طرف بوده که نه در افغانستان، بلکه در سطح جهان با تمام طرفین درگیر در تماس می باشد؛ در خصوص افغانستان، همیشه صحبت ها و تماس های طرفین وجود داشته و به خاطر رساندن کمک ها به آنها تفهیم می شود تا کمک ها به مردم رسانیده شوند.
باید گفت که کمک های کمیته تنها به نقاطی که تحت سلطه حکومت افغانستان می باشد، محدود نمی گردد، بلکه در مناطقی که مخالفین مسلح دولت حضور دارند؛ ما هم حضور داریم و خوشبختانه پذیرش در بین طرفین در سطح خوبی بوده که ما توانسته ایم فعالیت ها را به پیش ببریم.
اصول کاری کمیته همین است که در نقاطی حضور پیدا نماید که دیگر نهادهای بشری توانایی ندارند و ضرور است تا در آن مناطق حضور فیزیکی پیدا نماییم و حال باید دید که نتیجه بررسی های فعالیت هایمان به کجا می رسد.
ــ با توجه به اصولی که کمیته دارد، این نوع حملات یک بی احترامی در قبال این اصول به حساب نمی آید؟
بله؛ نه تنها به اصول کمیته بی احترامی صورت می گیرد، بلکه به اصول جنگی و قانون بین المللی بشردوستانه که اکثریت حکومت ها این قانون را به امضا رسانده اند و در پروتکل ها آمده که نهادهای بشری و بهداشتی باید مصون باقی بمانند.
امروز در فضایی هستیم که طرفین درگیر اساسی ترین اصول قانون بین المللی بشردوستانه را رعایت نمی کنند که آن عبارت است از خودداری از حمله به نهادهای بشری.
این اصولی است که به سطح دنیا شناخته شده و طرفین درگیر باید آن را رعایت نمایند؛ کمیته صلیب سرخ انگشت انتقاد را به سوی هیچ جناحی بالا نمی کند و همانطور که دیده شد؛ هیچ گروهی حمله به دفتر صلیب سرخ در جلال آباد را به عهده نگرفت و تا حال این قضیه همانطور پیچیده باقی مانده است.
ــ در زمینه تأمین امنیت جانی کارمندان صلیب سرخ، دولت افغانستان تا چه اندازه متعهد بوده و نیز به تعهداتش پایبندی داشته است؟
کمیته صلیب سرخ در سطح دنیا که فعالیت دارد هیچ زمانی مطالبه محافظین مسلح یا قطارهای نظامی را نداشته است و هیچ گاهی با مراجعه به طرفین از آنها افراد مسلحی را نخواسته تا امنیت شان را تأمین نماید. چیزی که کمیته صلیب سرخ می خواهد پذیرش از سوی طرفین و عدم ایجاد موانع می باشد.
هرچند که موانع زیادی فرا راه کمیته نبوده است و بزرگترین تعهد طرفین، اصل ارجگذاری به این کمیته و دیگر نهادهای بشری می باشد.
ــ طالبان به عنوان یک تهدید جدی برای نیروهای دولتی افغانستان و مردم محسوب می شوند؛ آیا این گروه برای شما نیز یک تهدید به حساب می آید؟
کمیته صلیب سرخ هیچ زمانی انگشت انتقاد را به سوی جناحی بلند نکرده و موضوعی که قابل نگرانی است؛ نیازمندی مردم افغانستان بوده که کمیته متعهد به رساندن کمک ها می باشد و بحث تهدید و امنیت در افغانستان به گونه ای است که هیچ نهاد و فردی امنیت کامل را ندارد.
همیشه برای عدم تهدید کاروان های کمیته، با طرفین درگیر صحبت شده است.
ــ استقبال و همکاری مردم با کمیته چگونه بوده است؟
این یک حقیقت است که کمیته صلیب سرخ در رساندن کمک های بشری به مردم یک نقش حیاتی دارد و اینکه چه قضاوتی در مورد کمیته وجود دارد باید از مردم پرسید.
کمیته نقش عمده ای را در بین اجتماع بازی می کند. ما همیشه به تعهدات خویش به مردم پایبند هستیم و به فعالیت های اساسی خود ادامه می دهیم.
راضیه عبداللهی ــ
خبرگزاری جمهور
