پروسه انتقال مسئولیت های امنیتی چندی پیش به شکل کامل انجام شد و خوش بینی های زیادی مبنی بر توانایی نیروهای امنیتی افغان از سوی مسئولین مطرح گردید که نشان می دهد، هیچ مشکلی در دستگاه امنیتی وجود نداشته و این نیروها می توانند در برابر دشمنان بایستند و در مقابل پدیده هایی چون تروریزم نیز مبارزه نمایند.
مسئولین امنیتی درهمان زمان بیان داشته بودند که انتقال مسئولیت های امنیتی و رهبری عملیات های نظامی به نیروهای امنیتی افغان تضمین حاکمیت ملی، تأمین منافع ملی و تحکیم وحدت ملی کشوربوده و نیروهای امنیتی صد درصد توانایی لازم را برای گرفتن این مسئولیت ها را داشته و هم چنین آمادگی دارد که هرگونه تهدیدی را شناسایی و خنثی نماید.
خبرگزاری جمهور این مسئله را با آقای جاوید کوهستانی کارشناس امور نظامی ــ سیاسی در میان گذاشته است که در ذیل مطالعه خواهید نمود:
ــآقای کوهستانی! ولایات غزنی، میدان وردک، بدخشان، جوزجان، بادغیس، فراه، هرات، قندهار و چندین ولایت دیگر هم اکنون حضور گسترده طالبان را شاهد هستند، این مشکلات از قبل هم در این ولایت وجود داشت (با وجود حضور نیروهای خارجی)؛ در شرایطی که مسوولیت تأمین امنیت به افغان ها سپرده شده، وضعیت را چگونه ارزیابی می کنید؟
در مرحله آخر پروسه انتقال، طوری که دیده شد، تعهداتی از جانب نیروهای خارجی مبنی بر تجهیز نیروهای افغان داده شد؛ اما عملی نشد. نیروهای افغان به صورت قطعی احتمالا بتوانند تأمین امنیت را به عهده بگیرند؛ اما در راستای مبارزه با تروریزم این توانایی را ندارند؛ زیرا امروز مداخله صریح پاکستان در مساله تروریزم مشاهده می شود.
بدون شک، نیروهای امنیتی افغان توانایی لازم را برای تأمین امنیت دارند؛ اما متاسفانه وسایل و تجهیزاتی که باید در اختیار نیروهای افغان قرار می گرفت؛ قرارنگرفته و در حال حاضر نیروهای افغان از تجهیزات قوای هوایی برخوردار نمی باشند که این موضوع می تواند چالش های زیادی را برای نیروهای افغان به وجود بیاورد.
نیروهای افغان در سال جاری و در سال های آینده با چالش های امنیتی بسیاری مواجه می شوند و سطح تلفات و نا امنی ها افزایش خواهد داشت و دشمنان افغانستان نیز می توانند فعالیت های علنی تری داشته باشند.
- ــ پس میتوان گفت که این پروسه با شتاب زدگی به مرحله آخررسیده است؟
بله؛ اینجا بحث تجهیز نیروهای افغان مطرح است، که این امر صورت نگرفته و همچنین افغانستان از حمایت واقعی برخوردار نمی باشد.
ـــ چرا نیروهای افغان از سوی خارجی ها به شکلی که باید تجهیز می شدند؛ نشدند و تعهداتی که وجود داشته، چرا عملی نگردید؟
مشکل اعتماد سازی در بین هر دو طرف وجود دارد، افغان ها نتوانستند به شکل درست اعتماد خارجی ها را به دست بیاورند؛ اگر قضیه حمله احمدگل به نیروهای امنیتی را در نظر بگیریم، می توان گفت که این گونه موضوعات می تواند که این تعهدات را به تعویق بیاندازد و همچنین درجه اعتماد را ضعیف تر بسازد.
ــ نظر ما این است که همزمان با پروسه انتقال، پروسه صلح هم می بایست به نتایجی دست پیدا می کرد که نکرده است،؛ این موضوع افغانستان سراسر ناامن را برای سربازان بی تجربه افغان به ارمغان آورده است، دورنمای این شرایط را چگونه به تصویر می کشید؟
صلح و مذاکره با مخالفین دولت از چالش هایی بوده که افغانستان با جامعه جهانی هیچ گونه دیدگاه موردنظر واحدی پیدا نکرده و ناتوانی دولت، فساد در نظام فعلی و دیدگاه قوم گرایانه در داخل حکومت موجب شده تا این پروسه نیز به جایی نرسد و از این گونه فرصت ها گروه مخالفین استفاده لازم را داشته باشد.
برای پیشبرد پروسه صلح، یک دیدگاه درست و واحد از جانب حکومت دیده نمی شود و این موجب می گردد که نتوان در این پروسه به جایی رسید.
ــ به نظرشما که یک خبره نظامی هستید، روند پروسه انتقال تا چه اندازه با معیارهای جنگی و شرایط افغانستان مطابقت داشت- با توجه به اینکه امریکا گفته بود، روند انتقال با جریان آمادگی و تجهیز نیروهای افغان همراه خواهد بود؛ آیا چنین بود؟
نخیر؛ طوری که دیده شده نیروهای افغان به شکل درست آن تجهیزنشده اند؛ باید گفت که پروسه انتقال مسئولیت های امنیتی یک گزینه برگشت ناپذیر است، اگر بحث مقابله گری با دشمنان باشد، مشکلی وجود ندارد، اما با تاسف که این بحث بسیار گسترده بوده و موجودیت پایگاه هراس افکنی در پاکستان، دخالت این کشور در امور افغانستان و پیچیدگی موضوع امنیت در منطقه، موجب شده تا افغانستان بیشتر مورد هجوم قرار گیرد.
باید گفت که افغانستان مورد تجاوز قرار می گیرد و ما هنوز با کمبودی های زیادی همراه هستیم؛ ارگان های کشفی بسیار ضعیف عمل می کنند، برنامه های درازمدت امنیتی وجود ندارد، تدابیر پیش گیری وجود ندارد و به همین دلیل چالش های امنیتی بیشتر می گردد.
ــ پروسه انتقال تکمیل شد، آیا این روند به صورت منطقی و اصولی طی گردید؟
باور من این است که این پروسه کاملا نمادین بوده تا اینکه بخواهد به شکل اصولی پیش رود؛ این پروسه با فشار بر رییس جمهورکرزی و فرصت سازی برای گروه طالبان و قدرتمند ساختن پاکستان صورت گرفته است.
به شکل واقعی آن، توانایی پذیرفتن این پروسه را نداشته ایم.