خروج از افغانستان؛ امضای ترامپ، اجرای بایدن

براساس کتاب جدید جاناتان کارل؛ خبرنگار ارشد ای‌بی‌سی نیوز امریکا، دونالد ترامپ در آخرین روزهای حضورش در کاخ سفید، تلاش کرده تا خروج نظامیان امریکایی از افغانستان را آغاز کند اما عملی نشده است.

 

در این کتاب تازه با عنوان «خسته از برنده شدن: دونالد ترامپ و پایان جشن بزرگ قدیمی» آمده که

جانی مک‌انتی؛ دستیار رئيس جمهور معروف به «یاور ترامپ»، «فهرستی از کارهایی که ترامپ باید در روزهای پایانی ریاست‌جمهوری خود انجام دهد»، تهیه کرد که از جمله شامل خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، عراق، سوریه و افریقا بود.

 

مک‌انتی و دستیارش «فرمان [ریاست جمهوری] را نوشتند، رئیس ‌جمهور آن را امضا کرد و آن را به کاش پاتل؛ رئیس دفتر جدید وزیر دفاع (پنتاگون) فرستاد».

 

اما این دستور نظامی ترامپ باعث سردرگمی گسترده مقامات ارشد از جمله مایک میلی؛ رئيس وقت ستاد ارتش امریکا شده بود، برخی از آنها حتی فکر می‌کردند که این دستور «جعلی» است.

 

نویسنده کتاب افزوده که پس از اینکه آقای ترامپ بنا به توصیه مقام‌های نظامی متوجه شد که روند خروج سربازان از افغانستان به کار بیشتری نیاز دارد، آن را کاملا کنار گذاشت.

 

این گزارش یکبار دیگر تایید می کند که ترامپ در زمینه خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان و پایان دادن به طولانی ترین جنگ تاریخ ایالات متحده، حتی بیشتر از جو بایدن، شتاب و عطش داشته و آن را در راستای منافع راهبردی کشورش می دانسته است.

 

در این میان، شاید تفاوت هایی اساسی در نگاه ترامپ و بایدن به اهداف خروج از افغانستان، وجود داشته باشد. مثلا ترامپ می گفت که امریکا، پولیس جهان نیست و معتقد بود که منابع هنگفت و هزینه های سرسام آوری که صرف مأموریت های نظامی بیهوده و عمدتا ناکام امریکا در کشورهای دیگر می شود، باید در داخل آن کشور هزینه شود. شعار اصلی او در جریان کارزارهای انتخاباتی اش نیز «عظمت را دوباره به امریکا بازگردانیم» یا «امریکا را دوباره باعظمت بسازیم» بود و به باور تحلیلگران، او هم مانند بسیاری دیگر از ملی گرایان وابسته به جناح راست افراطی در امریکا و اروپا و به عنوان لیدر الهام بخش این جریان تندرو، معتقد به گزاره معروف «اول امریکا» بود و است.

 

این در حالی است که در مقابل، بایدن معتقد بود که مأموریت پرهزينه نظامیان امریکایی در افغانستان، منافع راهبردی ایالات متحده را تامین نمی کند؛ زیرا اولویت های اصلی امریکا مقابله با روسیه و چین در یک بازی ژئوپلیتیک جدید در سرزمین هایی مانند اوکراین و تایوان است نه افغانستان.

 

بایدن همچنین اصلاح سیاست «اول امریکای» ترامپ را در اولویت خود قرار داد و از همان آغاز ریاست جمهوری اش شروع به ترمیم روابط تخریب شده امریکا با متحدان سنتی، پیوستن مجدد به معاهدات و عضویت در سازمان های بین المللی کرد.

 

با اینهمه، به نظر می رسد که چیزی که ترامپ و بایدن به طور شگفت انگیزی درباره آن اتفاق نظر داشتند خروج کامل و بی قید و شرط نظامیان امریکایی از افغانستان بود. 

 

اگرچه ترامپ همواره سوء مدیریت، رسوایی و کارنامه شرم آور دولت بایدن در نحوه خروج از افغانستان و پیامدهای فاجعه بار آن را مورد انتقادات تند و بی رحمانه قرار داده و مدعی شده است که اگر او در قدرت بود، هرگز اجازه نمی داد که تسلیحات امریکایی برای طالبان باقی بماند و یا افغانستان به کام چین سقوط کند؛ اما مستندات تازه ای که در کتاب جاناتان کارل؛ خبرنگار ارشد ای بی سی نیوز فاش شده، نشان می دهد که ترامپ برای بیرون آوردن نیروهای امریکایی از باتلاق افغانستان، حتی به تمهیدات اولیه چنین تصمیم دشوار و بزرگی نیز بی توجه بوده و هرگز نگران بروز فاجعه و تشدید بحران ناشی از اجرای ناگهانی این تصمیم نبوده است.

 

بنابراین، هیچ شکی وجود ندارد که اگر فرمان عجولانه او درباره خروج، عملیاتی می شد و یا او برای یک دوره دیگر در قدرت باقی می ماند، فجایع دردناکی که در پی تصمیم بایدن برای خروج نظامیان امریکایی و سقوط نظام جمهوری در افغانستان بروز کرد و هنوزهم ادامه دارد، در مقیاسی چندین برابر، رخ می داد.

 

با توجه به این واقعیت ها، بایدن یا ترامپ، تفاوتی به حال مردم افغانستان نداشت. آنها در نهایت تنها می ماندند، نظام سیاسی شان سقوط می کرد و قدرت به طالبان واگذار می شد. فقر و فاجعه فراگیر می گشت، مهاجرت، گسست، بی پناهی، بحران و افق های تیره آینده، واقعیت های اجتناب ناپذیری بودند. سرکوب، استبداد، توتالیتاریزم قومی، زن ستیزی، نقض حقوق بشر و انکار ابتدایی ترین حقوق انسانی مردم افغانستان، نه برای ترامپ مهم بود و نه برای بایدن اهمیتی دارد.

 

نرگس اعتماد - جمهور