ترامپ و نوستالژی بگرام

دونالد ترامپ؛ رییس جمهور پیشین امریکا می‌گوید که پایگاه نظامی بگرام در کابل را دوست داشت.

 

دونالد ترامپ؛ رییس جمهور پیشین امریکا در سخنرانی‌اش در روز پایانی همایش ملی جمهوری‌خواهان بر نیاز نگه‌داشتن پایگاه نظامی بگرام در افغانستان در اختیار نیروهای امریکایی پیش از خروج آنان از کشور، تأکید کرد و گفت که این پایگاه را «دوست داشت».

 

او همچنین گفت که این پایگاه اکنون «در اختیار چین است».

 

آقای ترامپ افزود: «آنان همچنین از بگرام، یکی از بزرگ‌ترین پایگاه‌های جهان با طولانی‌ترین، قدرتمندترین و پهناورترین باندهای پرواز دست کشیدند. ما آن را رها کردیم. و من آن را دوست داشتم، نه به خاطر افغانستان. به‌خاطر چین دوستش داشتم. این (پایگاه) از جایی که چین سلاح‌های هسته‌ای خود را می‌سازد یک ساعت فاصله دارد. و می‌دانید اکنون در اختیار کیست؟ چین اکنون آن را دارد.»

 

ترامپ پیش از این نیز ادعا کرده بود که چینی‌ها پس از خروج امریکایی‌ها بگرام را در اختیار گرفتند؛ ادعایی که البته طالبان آن را تکذیب کردند؛ اما بی توجه به درستی یا نادرستی ادعای ترامپ، این واقعیت را نمی‌توان انکار کرد که امریکا دیگر از بگرام خارج شده و بزرگترین پایگاه نظامی خود در جهان را از دست داده است؛ رویدادی که به عنوان حسرت یک نوستالژی و یک شکست برای ترامپ همچنان هر روز تداعی می‌شود و به نظر می‌رسد که پیامدهای دردناک و زجرآور شکست شرم آور امریکا در افغانستان را دوچندان می‌کند.

 

با این حال این پرسش همچنان وجود دارد که اگر ترامپ رئیس جمهور امریکا می‌شد آیا بگرام را حفظ می‌کرد؟ آیا چند ده نیروی امریکایی برای حفاظت از بگرام یا آنچه ترامپ آن را نظارت بر سایت‌های هسته‌ای چین می‌نامد در بگرام باقی می‌ماندند؟

 

کارشناسان مسائل امنیتی درباره پاسخ مثبت به این پرسش تردید دارند. آنها می‌گویند که ترامپ بیش از آنکه واقعاً مصمم به حفظ پایگاه هوایی بگرام باشد در صدد ضربه زدن به بایدن است.

 

او با استفاده از نشان دادن موقعیت استراتژیک پایگاه هوایی بگرام در پی آن است تا اعماق شکست امریکا در افغانستان و پیامدهای ویرانگر خروج عجولانه نیروهای امریکایی به دستور جو بایدن را نشان دهد.

 

آنها همچنین استدلال می‌کنند که ترامپ در حالی که خود پیمان دوحه میان امریکا و طالبان را امضا کرد و جو بایدن پس از ماه‌ها سکوت و مشورت و تصمیم گیری در نهایت همان پیمانی را اجرا کرد که ترامپ امضا کرده بود امروزه تلاش می‌کند تا تمام مسئولیت سقوط نظام جمهوری، خروج نیروهای امریکایی و تسلط طالبان یا چین بر پایگاه استراتژیک بگرام را به بایدن نسبت دهد.

 

این در حالی است که هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که ثابت کند در توافق‌نامه‌ای که در زمان ترامپ میان امریکا و طالبان امضا شد بندی درباره حفظ پایگاه هوایی بگرام از سوی نیروهای امریکایی گنجانده شده باشد؛ بنابراین به نظر می‌رسد که ترامپ همانند بسیاری از مسائل دیگر درباره بگرام نیز دست به دروغ پراکنی و فریبکاری می‌زند و در صدد انحراف افکار عمومی از واقعیت‌های پشت پرده سیاست و امنیت امریکاست تا رقیب خود جو بایدن را مسئول و مقصر تمام ماجرا نشان دهد.

 

با این وجود اما نمی‌توان انکار کرد که بگرام برای ترامپ یک موقعیت ایده‌آل و عالی به منظور نظارت بر تحرکات امنیتی چین، ایران و سایر رقبای امریکا در منطقه محسوب می‌شود.

 

به بیان روشن‌تر اگرچه هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که ترامپ واقعاً مصمم به حفظ پایگاه هوایی بگرام توسط نظامیان امریکایی بوده؛ اما از آن سو تردیدی نیست که او به واقع بگرام را دوست داشته و حفظ آن را یک رویایی هرچند دست نیافتنی و غیرقابل تحقق برای اهداف راهبردی ایالات متحده در رقابت با چین، ایران و شاید روسیه می‌دانسته است.

 

او اما نمی‌توانست بگرام را حفظ کند؛ زیرا این امر با ادعاهای طالبان مبنی بر کسب استقلال از امریکا و تسلط کامل بر افغانستان منافات داشت. 

 

از جانب دیگر هیچ تضمینی وجود نداشت که نیروهای امریکایی مستقر در بگرام از پیامدهای سنگین و مرگبار جنگ‌های نیابتی و رقابت‌های فشرده منطقه‌ای و بین‌المللی در امان می‌ماندند. 

 

درست به همین دلایل است که برای رئیس جمهوری پوپولیست و رویاپردازی مانند ترامپ که به دروغ ادعا می‌کند که در ۱۸ ماه آخر ریاست جمهوری او هیچ سرباز امریکایی در افغانستان کشته نشدند حفظ بگرام به بهای ریختن خون نظامیان امریکایی قابل ترجیح و قابل توجیه نبوده است.

 

علیرغم همه واقعیت‌ها اما ترامپ امروزه در موسم کارزارهای انتخاباتی برای ضربه زدن به موقعیت جو بایدن و بزرگنمایی پیامدهای ویرانگر خروج پر هرج و مرج، عجولانه و مرگبار نظامیان امریکایی از افغانستان، اهمیت راهبردی پایگاه هوایی بگرام را نیز برجسته می‌کند و برای نشان دادن تفاوت خود با بایدن به دروغ ادعا می‌کند که اگر او رئیس جمهور می‌شد بگرام را حفظ می‌کرد.

 

او اما درباره آینده پایگاه هوایی بگرام و برنامه خود برای بازگشت نظامیان امریکایی به این پایگاه هیچ وعده‌ای نمی‌دهد؛ نشانه دیگر از اینکه او درباره پایگاه و حسرت نوستالژیک خود برای کنترل آن دروغ می‌گوید.

 

محمدرضا امینی - جمهور