طالبان به کمک روسیه آسمان را از امریکا پس می‌گیرند؟

خبرگزاری تاس روسیه گزارش داد که سید عبدالبصیر صابری، رییس لجستیک (تجهیزات) وزارت دفاع طالبان گفته است که حکومت طالبان قصد دارد برای تقویت دفاع هوایی، تجهیزات ساخت روسیه را خریداری کند.

 

او گفته است: «در آینده قصد داریم تجهیزات ساخت روسیه را بخریم که ما را قادر می‌سازد سیستم دفاع هوایی ایجاد کنیم. ما می‌خواهیم چنین سلاح‌های داشته باشیم؛ زیرا شما پیشرفته‌ترین کشور جهان از نظر این نوع تکنالوژی هستید‌»

 

صابری افزوده است: «ما همسایه هستیم، باید همدیگر را حمایت کامل کنیم. ما با هیچ کشوری مشکلی نداریم. در سطح بین‌المللی ما آماده هستیم که با همه ارتباط برقرار کنیم و دوست باشیم.»

 

این خبر، اگرچه از سوی سخنگوی وزارت دفاع طالبان به سرعت تکذیب شد و به گفته این وزارت هیچ گفتگویی میان طالبان و روسیه درباره خرید سامانه دفاع هوایی از این کشور صورت نگرفته است؛ کارشناسان امنیتی اما می‌گویند که طالبان در تکاپو هستند تا حریم هوایی افغانستان را از اشغال امریکا آزاد کنند و در عین حال به مانورها و حملات گاه به گاه نیروی هوایی پاکستان در حریم افغانستان نیز پایان دهند.

 

عدم کنترل طالبان بر آسمان افغانستان پاشنه آشیل این گروه در برابر حملات خارجی محسوب می‌شود. طالبان بدون شک تا زمانی که نتوانسته باشند بر حریم هوایی افغانستان تسلط پیدا کنند در زمینه عملیاتی کردن بسیاری از پروژه‌های ضد امنیتی خود به ویژه در حوزه حمایت از تروریزم و پناه دادن به گروه‌های جهادگرایی فراملیتی با مشکلات جدی روبرو خواهند شد.

 

این مساله برای طالبان بسیار حیاتی است؛ زیرا در طول سه سال گذشته پهپادهای ناشناس در آسمان شهرهای مختلف افغانستان قدرت نمایی کرده اند.‌ این پهپادها گاهی دست به حملات مرگبار نیز زده اند؛ حملاتی که یکی از بزرگترین قربانیان ایمن الظواهری؛ رهبر شبکه القاعده در قلب کابل بود. 

 

در این میان، گروه‌های جهادی تحت حمایت طالبان نیز به موازات احساس ناامنی طالبان در نتیجه سلطه خارجی بر حریم هوایی افغانستان به شدت در معرض خطر قرار خواهند گرفت؛ زیرا همانگونه که پاکستان تاکنون با استفاده از این نقطه ضعف طالبان، شماری از مراکز وابسته به طالبان پاکستانی را در ولایت مرزی افغانستان هدف قرار داده است، دشمنان این گروه نیز می‌توانند با گسیل پهپادهای جاسوسی، اطلاعاتی و حتی تهاجمی به آسمان افغانستان تحرکات این گروه و متحدان آن را زیر نظر بگیرند، نقطه ضعف‌ها و آسیب‌پذیری‌های آن را شناسایی کنند و در صورت لزوم از این طریق به آنان ضربه بزنند.

 

از جانب دیگر ناتوانی تحقیرآمیز طالبان در حاکمیت بر آسمان افغانستان ادعای «پیروزی» این گروه بر نیروهای خارجی شکست امریکا و ناتو و دستیابی به «استقلال کامل» افغانستان را به طور جدی زیر سوال می برد.

 

طالبان می‌گویند که افغانستان پس از ۴۰ سال در نتیجه مبارزات آنها به «استقلال واقعی و کامل» دست یافته است؛ اما در عین حال اذعان می‌کنند که هنوز حریم هوایی کشور در اشغال خارجی است و پهپادهای امریکایی با استفاده از کشورهای همسایه، حاکمیت ملی افغانستان را نقض می‌کنند.

 

افزون بر این‌ها دولت طالبان احساس می‌کند که با تجهیز نیروهای خود به سامانه دفاع هوایی به مرحله‌ای بازگشت ناپذیر از قدرت نظامی دست خواهد یافت و دیگر هیچ تهدیدی از داخل و خارج از کشور سلطه آنها بر افغانستان را با خطر روبرو نخواهد کرد.

 

همه این‌ها به طالبان برای دستیابی به سامانه‌های دفاع موشکی برای تسلط بر حریم هوایی افغانستان انگیزه مضاعف می‌بخشد.

 

اما آنگونه که در خبرها آمده است و شماری از مقامات طالبان نیز آن را تایید کرده اند -با وجود تکذیب وزارت دفاع این رژیم - آیا کشورهایی مانند روسیه و چین حاضر اند به درخواست طالبان برای واگذاری یا فروش یستم‌های دفاعی موشکی پاسخ مثبت دهند؟

 

در این شکی نیست که روسیه و چین از رقبای استراتژیک امریکا در منطقه و جهان محسوب می‌شوند؛ اما آنها می‌دانند که طالبان را امریکا به قدرت رسانده و از نظر راهبردی رژیم حاکم بر کابل دست نشانده واشنگتن است.

 

بنابراین هرگونه کمک نظامی بی‌پروا به این رژیم و قدرت بخشیدن به آن بازی در راستای منافع استراتژیک امریکا در منطقه است.

 

نکته دیگر هم این است که به همان اندازه که استمرار اشغال حریم هوایی افغانستان توسط امریکا و همپیمانان منطقه‌ای آن برای امنیت و منافع ملی کشورهایی مانند روسیه و چالش ساز به شمار می‌آید اعطای قدرت شکست ناپذیر به یک رژیم نامشروع و حامی تروریزم نیز تهدیدآمیز حسوب می‌شود، به همین دلیل پیش‌بینی نمی‌شود که دست کم در آینده نزدیک روسیه و چین به درخواست‌های مکرر و تلاش‌های مذبوحانه طالبان برای خرید سیستم‌های دفاع موشکی پاسخ مساعد بدهند و حریم هوایی افغانستان را از سلطه امریکا آزاد و به اشغال طالبان درآورند.

 

عبدالمتین فرهمند - جمهور